Polskie flamenco- historia, Szkoły flamenko we Wrocławiu i Polsce

Intro	Aktualności		Pokazy tańca	Fotograf ślub
Szkoła	Oferta		Nasze Imprezy
Wybór tańca	Kontakt	Ceny	Wynajem sal

Historia flamenco
Historia szkoły
Założyciele szkoły

Narodziny flamenco w Polsce
Historia pasji i miłości do muzyki i tańca
hiszpańskiego w naszym kraju

Polskie flamenco- historia, Szkoły flamenco we Wrocławiu i Polsce Artykuły o Szkołach i kursach flamenco, nauce tańca flamenco- początkach ruchu flamenco w Polsce, najstarsze polskie centra flamenko i ich kontynuacja Akademii Dom Tańca Pałacyk, Wrocław
Powstanie flamenco we Wrocławiu, Akademia Dom Tańca Pałacyk Wroclaw dzisiejsze centro flamenco i latino

    wyszukane w sieci :

     Aleksandra Więcek
     Instytut Studiów Regionalnych
     Kulturoznawstwo Międzynarodowe
     SZKOŁY FLAMENCO W POLSCE

1.

Jak wiele jest stylów flamenco, tak wiele teorii skąd wzięła się nazwa tego tańca. Niektórzy badacze twierdzą, że pochodzi ono od łacińskiego słowa flamma czyli ogień, gdyż właśnie ognisty charakter mają tańce i pieśni flamenco. Inni przypuszczają, że ponieważ flamenco zostało przyniesione do Hiszpanii w XVI wieku przez Cyganów pochodzących z Flandrii to jego nazwa pochodzi od słowa Flandria, bądź Flamandczyk. Jeszcze inna teoria mówi, że flamenco nazwę swą wywodzi od podobieństwa tej sztuki do ptaka flaminga, którego w języku hiszpańskim nazywa się flamenco1.
Flamenco ma wiele stylów. Do najpopularniejszych z nich należą: alegrias, tangos, tientos, rumba flamenco, guagiras, solea, garrotin, seguiriyas i martinete. Nieodłącznie z nimi jest związana gra na kastanietach, tamburynie i gitarze, klaskanie czyli palmas, stepowanie czyli zapateado, praca chustą, wachlarzem i innymi podobnymi rekwizytami. Flamenco popularność na całym świecie zaczęło zdobywać w XX wieku2.
W Polsce nie można nie zauważyć, że najwięcej jest szkół tańca towarzyskiego gdyż w ostatnich latach znacznie wzrosło zainteresowanie tańcem w naszym społeczeństwie. Na pewno niemały wpływ na to miał program telewizyjny „Taniec z gwiazdami”, warto jednak zauważyć, że również inne style tańca przeżywają swój rozkwit. Jednym z nich jest flamenco.
Polskie flamenco zaczęło się od jednej kobiety, a mianowicie Grażyny Adamczyk Lidtke. Od dzieciństwa miała ona do czynienia z tańcem. Najpierw uczęszczała do Koła Pantonimy Remigiusza Lenczyka, a potem była członkiem studenckiego teatru pantonimy Gest. Do rozpoczęcia przygody z tańcem flamenco zachęciła ją attache kulturalna Ambasady Argentyny – Nydia Gutierrez. Gdy na przełomie 1981/82 roku spotkały się podczas otwarcia Wystawy Fotografii Argentyńskiej we Wrocławiu Nydia Gutierrez zaproponowała jej rozpoczęcie nauki tańca flamenco i zaprosiła do Warszawy na prywatne lekcje u Alfonso
Gutierreza, jej męża3. Poza tym wydarzeniem, jak sama Grażyna Adamczyk Lidtke przyznaje, do rozkwitu flamenco w naszym kraju przyczyniła się również atmosfera lat 70 i 80.

1 Por. www.flamencoarte.com/flamenco.htm, 20 maja 2008.
2 Por. tamże.
3 Por. www.flamencoarte.com/o_nas.htm, 20 maja 2008.

2.

Polska otworzyła się na egzotykę. Powstawało coraz więcej tłumaczeń literatury iberoamerykańskiej,
a także by studiować przyjeżdżała młodzież z Azji, Afryki i Antyli. Bazując na hipisowskiej
popkulturze wzrosło również zainteresowanie muzyką etniczną, a stąd już tylko krok do
flamenco.
W połowie lat 80-tych, Grażyna Adamczyk Lidtke stworzyła zespół taneczno muzyczny
„Rosas y Luceros”. „Wkrótce najstarsza uczestniczka grupy Małgorzata Kubiak odłączyła się od zespołu
i zaczęła występować w duecie z Markiem Krajewskim, a potem w trio „Toque flamenco” z Witkiem Łukaszewskim z Kościana”4. To od Marka Krajewskiego Witek Łukaszewski nauczył się gry flamenco,
a następnie rozpoczął organizowanie cyklicznych festiwali gitarowych w Kościanie. Zjeżdżali się tam gitarzyści zafascynowani muzyką flamenco, a także tancerki flamenco, gdyż to właśnie tam można było poznawać formy, choreografię i step hiszpański. W Kościanie wytworzyło się nowe środowisko flamenco, które następnie objęło teren Poznania i przeniosło się nawet na Górny Śląsk.
Witek Łukaszewski wykształcił wielu gitarzystów flamenco, m. in. braci Sławomira i Michała Dolatów, którzy powołali do życia zespół „Danza del Fuego”

5.
Grażyna Adamczyk Lidtke w 1986 roku założyła zespół „Ritmo Flamenco”, który koncertował nie tylko
w kraju ale i za granicą. W 1989 roku powstała pierwsza a Polsce prywatna szkoła flamenco.
Miała swoją siedzibę we Wrocławiu i to właśnie tam przez wiele lat najsilniej rozwijała się muzyka flamenco.
Druga szkoła flamenco w Polsce powstała w marcu 1991 roku w Warszawie. Jej założycielami byli Grażyna Adamczyk Lidtke wraz z Markiem Krajewskim. Była to Szkoła Flamenco przy Agencji SCS Stanleya Cieślaka. Jak wspomina Grażyna Adamczyk Lidtke, „najstarsza warszawska szkoła flamenco kilkakrotnie zmieniała siedzibę. Pierwszą lokalizację miała w budynku szkolnym na zapleczu ul. Marszałkowskiej w pobliżu Parku Saskiego. W następnym roku szkoła przeniosła się do sali baletowej Estrady Stołecznej na pl. Zbawiciela” 6. W kolejnym roku przenieśli działalność do sali Teatru Syrena. Równocześnie z prowadzeniem szkoły, Grażyna Adamczyk Lidtke koncertowała z wrocławskimi zespołami flamenco: „Ritmo Flamenco” i „Sol del Sur”. zobacz : Alexandra-taniec

4 Tamże.
5 Por. tamże.
6 Tamże.

3.
Marek Krajewski jest również założycielem kolejnej szkoły flamenco w Warszawie, niezależnej od jego pierwszego projektu, nazwanej „Warszawską Szkołą Flamenco”. Jej siedzibą stała się szkoła podstawowa im. gen. Świerczewskiego (obecnie im. Cervantesa) przy ul. Zakrzewskiej7. Pierwszymi nauczycielkami były tam adeptki Szkoły Flamenco przy Agencji SCS: Małgorzata Matuszewska i Joanna Strużewska.

Kolejne szkoły tańca flamenco powstawały na terenie całego kraju. Niestety nie udało mi się dotrzeć do żadnego źródła książkowego na ich temat. Nie sposób również dotrzeć do wszystkich ze szkół zajmujących się flamenco, gdyż często jest ono jednym z wielu innych kursów proponowanych przez danych instruktorów.
Poza pierwszymi szkołami flamenco, które przedstawiłam powyżej, chciałabym w dalszej części pracy krótko opisać kilka ze szkół, mających swe siedziby w największych miastach Polski.
We Wrocławiu, gdzie miało swój początek polskie flamenco, oprócz Domu Tańca Pałacyk, którego założycielką jest Grażyna Adamczyk Lidtke, działają dwie duże szkoły flamenco.
Pierwszą z nich założyła i prowadzi Katarzyna Małecka. Jest ona tancerką, choreografem i tłumaczem języka hiszpańskiego. Jak sama twierdzi, by dobrze zrozumieć flamenco powinno się znać hiszpański, ponieważ wtedy wie się o czym śpiewają śpiewacy flamenco. Katarzyna Małecka przez wiele lat podróżowała po Hiszpanii poznając tamtejszą kulturę. Wraz z Elżbietą Moszczyńską zaangażowała
się w rozwój tańca flamenco w Polsce. Podróżowała z nią po Andaluzji. Współpracowała również z Markiem Krajewskim. Tańca flamenco uczyła się w Madrycie, w najbardziej znanej szkole flamenco Amor de Dios. Od 2001 roku prowadzi kursy tańca we Wrocławiu i Kłodzku. Jak twierdzi, najważniejsze jest wydobycie z każdego ucznia tego, jak on czuje flamenco, a nie ślepe naśladowanie ruchów instruktora8.
Drugą szkołę flamenco we Wrocławiu, Centrum Sztuki Flamenco, prowadzi Katarzyna Radułowicz. Jej przygoda z tańcem rozpoczęła się od wysłuchania „Mszy Flamenco” Paco Pena podczas festiwalu Vratislawia Cantans. Flamenco uczyła się u Grażyny Adamczyk Lidtke, a następnie w Hamburgu u Dominique Lasaki. Dzięki pomocy Katarzyny Małeckiej wyjechała do Hiszpanii by uczyć się w Amor de Dios. Wielokrotnie zdobywała nagrody z grupą „Viva Flamenco”, a także współpracowała z Witkiem Łukaszewskim, Sueno Andaluz, Tiento Flamenco i Danza del Fuego. Oprócz założenia własnej szkoły tańca, jest organizatorką corocznych Festiwali Tańca Flamenco we Wrocławiu.

W Warszawie poza szkołą flamenco utworzoną przez Marka Krajewskiego istnieją trzy studia tańca, które chciałabym przedstawić. Pierwszym z nich jest Studio Tańców Orientalnych i Flamenco w Teatrze NTF.
7 Por. tamże.
8 Por. www.arteflamenco.sisco.pl, 23 maja 2008.
9 Por. www.centrumflamenco.pl, 23 maja 2008.

4.

Zajęcia prowadzi w nim Małgorzata Matuszewska, która uczyła się tańca właśnie w szkole u Marka Krajewskiego

10. Drugą szkołą jest Szkoła Tańca Flamenco Triana prowadzona przez Martę Dębską, we współpracy
z prowadzącymi naukę śpiewu Magdą Ziółkowską i Arturem Muszyńskim

11. Oni również wywodzą się ze szkoły flamenco prowadzonej przez Marka Krajewskiego. Istnieje również Klub Moc Tańca, w którym można uczyć się podstaw flamenco. Niestety żadna z tych szkół nie przedstawia swojej historii. Można jednak przypuszczać, że nie działają one dłużej niż 10 lat, jako adepci
pierwszej ze szkół flamenco w Warszawie.

12.Studio Flamenco w Łodzi powstało z inicjatywy Marka Krajewskiego w 2001 roku. Szkołę prowadzi Anna Redlin, uczennica założyciela. Szkoła prowadzi nie tylko zajęcia w tygodniu, ale również warsztaty weekendowe, a raz w roku specjalny koncert dla uczestników rocznych kursów, na którym można szerokiemu gronu przedstawić swoje umiejętności.

13.Największą szkołą flamenco w Poznaniu jest La Tormenta. Została ona założona przez Katarzynę Burgiel, która pobierała nauki między innymi w szkole Amor de Dios. Jej nauczycielką była również Tibu la Tormenta, która to namówiła ją do założenia własnej szkoły tańca. Na jej cześć Katarzyna Burgiel nazwała swą szkołę La Tormenta, czyli „burza”.

14. W Sopocie od marca 2003 roku działa Studio Styl. Była to pierwsza w północnej Polsce szkoła tańca flamenco. Jej założycielką jest Beata Jasnoch, która w ten sposób zrealizowała swoje marzenie o stworzeniu szkoły, gdzie kobiety będą się spełniać w tańcu
14.
Obecnie w Trójmieście działa również szkoła El Duende, również prowadząca naukę tańca flamenco. Jej założycielami są Alicja Morena i Roberto Słucki.
Lubelska Szkoła Flamenco powstała w 1998 roku dzięki pomocy i przychylności Europejskiej Fundacji Społecznej "Godne Życie”

15. Założycielem szkoły jest Andrzej Lewocki. Początkowo gromadziła ona tylko gitarzystów, którzy chcieli nauczyć się grać flamenco. Jednak ponieważ flamenco to nie tylko gitara, a również taniec i śpiew, nie mogło więc zabraknąć tych dwóch elementów. Obecnie szkoła prowadzi zajęcia we wszystkich tych
dziedzinach.

10 Por. www.www.ntf.pl, 23 maja 2008.
11 Por. www.triana.pl, 23 maja 2008.
12 Por. www.flamenco.pl, 23 maja 2008.
13 Por. www.tormenta.pl, 23 maja 2008.
14 Por. www.flamenco.net.pl, 23 maja 2008.
15 www.szkola.flamenco.pl, 23 maja 2008.

5.
W Krakowie znajdują się dwie szkoły tańca flamenco. Pierwsza z nich to Centrum Tańca Ananday, które oprócz flamenco zajmuje się nauką salsy, tanga, jazzu i tańców towarzyskich. Drugą ze szkół jest OSKiR Podwawelski bazujący głównie na flamenco, w którym można poznać poza tańcem również samą historię flamenco.

W Polsce flamenco zaczęło się od Wrocławia i stamtąd rozprzestrzeniło na cały kraj. Niestety trudno dotrzeć do historii i początków powstania szkół flamenco. O ile pierwsze szkoły „chwalą się” swoimi początkami, to dla pozostałych nie jest to już tak ważne. Wiadomo jednak, że osobami, które
wywarły znaczący wpływ na rozwój flamenco w naszym kraju były Grażyna Adamczyk Lidtke
i Marek Krajewski. To oni swoją pasję do tego tańca i muzyki zaszczepili w innych ludziach.
Warto również zauważyć, że flamenco staje się coraz bardziej popularne w Polsce.
„Odwaga, brawura, waleczność i zdecydowanie. Gorące serce, namiętność, wino, miłość, śmierć, taniec, śpiew i rytm”16 – tak zdefiniowano flamenco na jednej ze stron szkół tańca. Może właśnie to są elementy, które najbardziej przyciągają do tego stylu tańca.

16 www.flamencoarte.com, 20 maja 2008.

6.

Źródła
www.arteflamenco.sisco.pl, 23 maja 2008.
www.centrumflamenco.pl, 23 maja 2008.
www.flamenco.net.pl, 23 maja 2008.
www.flamenco.pl, 23 maja 2008.
www.flamencoarte.com, 20 maja 2008.
www.ntf.pl, 23 maja 2008.
www.szkola.flamenco.pl, 23 maja 2008.
www.tormenta.pl, 23 maja 2008.
www.triana.pl, 23 maja 2008.

w Poznaniu -
     Fragment pracy magisterskiej -
     IRMINY LUBIŃSKIEJ „ POLSKA SZTUKA FLAMENCO? "
     poświęcony twórcom flamenco w Polsce

. . . „Jak już wspomniałam kolebka flamenco w Polsce był Wrocław, „który przez pierwsze dwadzieścia lat był prawdziwa polska Andaluzja – tutaj było najwięcej tancerek, szkół i muzyków flamenco w Polsce”.
Chwilę później, za sprawą Witolda Łukaszewskiego, flamenco pojawiło się w Kościanie, a następnie muzykę tę „odkryła” Warszawa…

…Nestorka polskiej sztuki flamenco jest jednak bez wątpienia Grażyna Adamczyk- Lidtke, pierwsza w Polsce tancerka i nauczycielka flamenco. To spod jej skrzydeł wyszła większość aktywnych dziś polskich tancerek flamenco.

Grażyna Adamczyk-Lidtke od dzieciństwa związana była z muzyka i tańcem. Jako dziecko brała udział w zajęciach baletowych, uczęszczała do szkoły muzycznej, pobierając naukę gry na skrzypcach i fortepianie. We własnym zakresie zgłębiała tajniki gry na gitarze. W późniejszym okresie związała się z Kołem Pantomimy Remigiusza Leńczyka i teatrem pantomimy „Gest”. Jej artystyczna dusza oraz niezaspokojona ciekawość świata popychały ja do podejmowania kolejnych działań w coraz to innych dziedzinach sztuki.
Po uzyskaniu w 1978 roku dyplomu magistra sztuki na Wydziale Projektowania Plastycznego w Państwowej Wyższej Szkole Plastycznej we Wrocławiu, postanowiła wrócić do odsuniętych nieco w czasie studiów muzyki i tańca.

   Zafascynowana muzyką latynoamerykanską, związała się z Towarzystwem Kultury Iberyjskiej, powstałym
1-go kwietnia 1980 roku, z inicjatywy dr. Wojskiego – docenta Katedry Romanistyki Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Meksykanina Manuela Rodrigueza. Towarzystwo, przemianowane później na Towarzystwo Polska –Ameryka Łacińska organizowało wspólne imprezy narodowe poświęcone różnym kulturom: dyskoteki latynoskie, pokazy przezroczy i filmów dokumentalnych, wystawy książek o tematyce iberyjskiej.
W TPAŁ podejmowano działania związane z propagowaniem muzyki latynoskiej, organizowano występy
z Latynosami „tańcząc: cumbia, son cubano i mambo, queca, marinera, jarabe, Santa Rita, paseito i wiele innych tańców w narodowych kostiumach z różnych regionów Ameryki Łacinskiej” , a także nawiązywano kontakty z ambasadami krajów iberyjskich….

…Towarzystwo Polska –Ameryka Łacińska podzieliło się w 1983 roku na sekcje: hiszpańską i latynoską …Grażyna Adamczyk-Lidtke objęła funkcje prezesa … … a w 1984 roku przy Towarzystwie Polska –Ameryka Łacińska zainicjowała powstanie dwóch pierwszych grup latino - flamenco, które pod jej okiem zaczęły zdobywać umiejętności w dziedzinie tańców latynoskich i tańca flamenco. Jednocześnie przez cały
ten czas, począwszy od 1981 roku, uczestniczyła ona w kursie kwalifikacyjnym na instruktora tańca, organizowanym przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, który ukończyła ostatecznie w 1984 roku, zdobywając później w 1987 roku pierwsze w Polsce uprawnienie instruktora tańca I kategorii o specjalności flamenco.

W 1985 roku, podczas prywatnego spotkania grupy muzyków Grażyna Adamczyk - Lidtke poznała Marka Krajewskiego, który był wówczas laureatem Ogólnopolskiego Turnieju Młodych Talentów. Znajomość ta stała się początkiem długoletniej współpracy, w czasie której podejmowano nieustanne kroki w kierunku popularyzacji flamenco w naszym kraju.
Jednym z efektów tej działalności było powołanie pierwszych zespołów flamenco. Pierwszy koncert duetu Grażyna Adamczyk i Małgorzata Kubiak „odbył się 25 kwietnia 1986 roku w Klubie Pracy Środowiskowej Wojewódzkiego Domu Kultury przy Urzędzie Wojewódzkim we Wrocławiu. Tancerki prezentowały tam trzy tance flamenco – tanguillo, tangos, fandangos.”
W tym samym czasie Marek Krajewski podjął współprace z poznanym podczas Ogólnopolskich Warsztatów Piosenkarskich Witoldem Łukaszewskim, adeptem gitary wspólnego zespołu Witolda Łukaszewskiego
i Marka Krajewskiego – Duo de Caso. W tym samym roku do duetu gitarzystów dołączyła wychowana u boku Grażyny Adamczyk ( dziś - Lidtke ) tancerka Małgorzata Kubiak. Wraz z jej przybyciem zespół uzyskał nową nazwę: Toque Flamenco, …

…Z czasem drogi założycieli zespołu rozeszły się, a miejsce Marka Krajewskiego zajął uczeń Witolda Łukaszewskiego – Sławomir Dolata…

W tym samym okresie Grażyna Adamczyk-Lidtke z Towarzystwem Polska –Ameryka Łacińska podejmowała kolejne kroki ku popularyzacji flamenco. W styczniu 1986 roku do zespołu dołączyły Katarzyna Ciaś i Anna Szubert, a we wrześniu dwie ich koleżanki: Violetta Bańbura i Jowita Kamińska, chwile później pojawiły się Sylwia Paluchniak i Agnieszka Maj. W ten sposób ukształtował się zespół, który rok później, za sprawa nowo przybyłej tancerki – Doroty Baranowskiej, studentki romanistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, otrzymał nazwę Rosas y Luceros. W repertuarze grupy znalazły się zarówno tance flamenco, jak również tańce latynoskie, wykonywane przede wszystkim do muzyki odtwarzanej z kaset, obok której z czasem pojawił się akompaniament pierwszego z gitarzystów – Jarosława Tomczaka. Jego przybycie pozwoliło na „pierwsze próby odejścia od muzyki z kaset i ćwiczenie z żywym akompaniamentem. Dało to w efekcie nowy, inny repertuar realizowany nie w grupie, tylko polegający na improwizacji.”…

…Na przełomie 1987/1988 roku Rosas y Luceros został przemianowany na Sol de Sur, Równolegle Grażyna Adamczyk-Lidtke podjęła działania zmierzające do utworzenia zawodowej grupy flamenco, w której muzyka byłaby wykonywana na żywo.

Zrealizowaniu zamierzonego celu sprzyjało przybycie w pażdzierniku 1987 roku… …tancerki Dobrosłwy Golicz, za sprawą której pojawił się chętny do współpracy, młody gitarzysta – Dariusz Krawiecki. Wraz z Jarosławem Tomczakiem rozpoczęli oni opracowywanie klasycznych utworów flamenco, które
towarzyszyłyby tańcom wykonywanym przez Grażynę Adamczyk i Dobrosławę Golicz. W ten sposób ukształtował się pierwszy skład grupy Ritmo Flamenco.
Pierwszy występ zespołu, prezentujący muzykę, taniec i śpiew flamenco, na wykonanie którego zdecydowała się Grażyna Adamczyk-Lidtke odbył się podczas trwającego w dniach od 11 do 13 marca 1988 roku II Festiwalu Muzyki Latynoskiej w Warszawie, w czasie którego zespół zdobył trzecią nagrodę. Kolejna okazja do zaprezentowania zespołu były trwające od 21 do 23 kwietnia 1988 roku Jazzowe Dni Šumperka
w Czechosłowacji, po których Dobrosława Golicz i Jarosław Tomczak odeszli z zespołu, tworząc własną grupę Cadiz. W ich miejsce pojawili się ćwicząca w Sol del Sur – Berenika Dorota Ciechańska - Wojas i gitarzysta Robert Gawron.

W tym czasie w zespole Sol del Sur ukształtował się dziesięcioosobowy skład, który w stałej obsadzie dotrwał do roku 1990. (Justyna Stasiukiewicz, Izabela Zalewska, Dorota Halicka, Joanna Kopel, Beata Falkiewicz, Kamila Bryzek, Jan Jarek, Piotr Borsuk, Kamila Stanejko, Justyna Głód ( obecnie Jarek ).
Ten pierwszy tak liczny skład stał się trzonem zespołu, z którego czerpali i na którym wzorowali się nowicjusze przyjmowani do Sol del Sur.” Od tego momentu Grażyna Adamczyk prowadziła równolegle oba zespoły i choć repertuar obu z nich był zróżnicowany, to jednak zdarzały się momenty, w których ich działalność splatała się ze sobą, a wówczas występowały pod wspólną nazwa Ritmo Flamenco y Sol del Sur. W tej sytuacji powstały trzy nurty w działalności obu zespołów:

􀀀 tance flamenco w układach zbiorowych – do muzyki z kaset
􀀀 tance latynoskie w układach zbiorowych – do muzyki z kaset
􀀀 tance flamenco indywidualne z żywym akompaniamentem gitary

Włączenie w działalność zespołu bardziej przystępnych tańców latynoskich przyciągnęło wielu młodych adeptów tańca, którzy z czasem zainteresowali się także bardziej wymagająca sztuką flamenco. Dla wielu
z nich taniec ten stał się „sposobem na życie….

Kolejnym znaczącym wydarzeniem dla wrocławskiego środowiska flamenco był przyjazd 4 października
1988 roku Juana Alfonso Benito Delpado Martina – tancerza z Kadyksu, który przybył do Polski na zaproszenie Towarzystwa Polsko -Hiszpańskiego i Towarzystwa Polska –Ameryka Łacińska. W czasie blisko trzymiesięcznego pobytu Juan prowadził zajęcia z sevillianas, które przyciągnęły rozproszonych po Wrocławiu aficionados. „Pracował z nowicjuszami oraz zaawansowana grupa tancerek z Ritmo Flamenco, Toque Flamenco, Sol del Sur…. …Wsród nich znalazła się Katarzyna Radułowicz – późniejsza założycielka Cento del Arte Flamenco we Wrocławiu…

… Rok 1989 był przełomowy nie tylko dla całej sytuacji politycznej, ale – jak się okazało – także dla całego ówczesnego środowiska flamenco. Przemiany ułatwiły podejmowanie działalności gospodarczej, co zaowocowało pojawieniem się pierwszej prywatnej szkoły flamenco, w odróżnieniu od wcześniejszych działających pod egida Towarzystwa Polska – Ameryka Łacińska oraz Miejskich Domów Kultury. Dzięki staraniom Grażyny Adamczyk 15 października 1989 roku przy Liceum Medycznym przy ulicy Mikołaja we Wrocławiu rozpoczęła działalność szkoła Flamenca –Latinoamericana.

W listopadzie, w czwartym programie Polskiego Radia wyemitowano audycje na jej temat, w wyniku czego szkoła zyskała nowych uczniów. Na zajęcia zgłosiło się blisko 90 osób zainteresowanych nauką flamenco
i tańców latynoskich. Było to apogeum zainteresowania tymi tańcami, a wśród nowych adeptów znaleźli się przyszli tancerze Sol del Sur.
Ponadto okres ten zaowocował nowymi koncertami, zarówno w wykonaniu zespołu Sol del Sur, jak równie_ Ritmo Flamenco. „Najciekawszym wydarzeniem był wyjazd obu zespołów do Warszawy, gdzie w Ośrodku Kultury Ochota przygotowano dwa duże koncerty z anonsem w telewizyjnym Dzienniku. Krótko po tym
w Domu Kultury „Ochota” pojawiła się Elżbieta Moszczyńska – pierwsza nauczycielka flamenco w Warszawie, która w 1990 roku poprowadziła pierwsze w stolicy zajęcia z tego tańca.

Wkrótce potem aktywna działalność – tym razem w Warszawie, rozpoczął Marek Krajewski. …
….Nawiązanie kontaktu z Ambasada Hiszpanii oraz jej attaché kulturalnym – Carlosem Marrodánem pomogło w realizacji zamierzonego celu. Marek Krajewski nawiązał ponowny kontakt z Grażyną Adamczyk, która na jego prośbę przyjechała do Warszawy.

Wspólnymi siłami w marcu 1991 roku utworzyli przy Agencji SCS Stanleya Cieślaka pierwszą Warszawską Szkołę Tańca i Gry na Gitarze Flamenco, która „kilkakrotnie zmieniała siedzibę. Pierwsza lokalizacje miała
w budynku szkolnym na zapleczu ul. Marszałkowskiej w pobliżu Parku Saskiego. W następnym roku szkoła przeniosła się do sali baletowej Estrady Stołecznej na Placu Zbawiciela. W trzecim roku działalności wyprowadzono ją do Teatru Syrena.” Mimo częstych zmian lokalowych, od początku istnienia szkoły zawiązała się pewna stała grupa aficionados, którzy do dziś prężnie działają w polskim środowisku flamenco. To w tej szkole swoją edukację rozpoczynały Małgorzata Matuszewska, Joanna Strużewska, które dziś prowadzą w stolicy własne szkoły flamenco. Związali się z nią także gitarzyści Lech Potasiński
i Marek Walawender, Artur Muszyński.

Marek Krajewski i Grażyna Adamczyk - Lidtke rozpoczęli też wspólna działalność koncertową, jako Tiento Flamenco, wiążąc się z hiszpańską „Restaurante Valencia”, w której prezentowali swój repertuar. Grażyna Adamczyk podjęła również współpracę z dwoma innymi gitarzystami – Stefanem Narojkiem i Maciejem Zakrzewskim, którzy jako Chicos Ibericos prezentowali w „Restaurante Valencia”, repertuar latynoski i hiszpański. Jednocześnie wszyscy związani z warszawską szkołą flamenco artyści prowadzili prężną działalność koncertową na terenie całego kraju, popularyzując flamenco i zdobywając jego przyszłych adeptów.
W tym samym czasie Marek Krajewski rozpoczął starania o utworzenie własnej niezależnej tzw. „Warszawskiej Szkoły Flamenco” w budynku liceum im. gen. Karola Świerczewskiego na ul. Zakrzewskiej, przemianowanego później na liceum im. Cervantesa…

… W tym samym czasie Grażyna Adamczyk wróciła do Wrocławia, by kontynuować pracę z „porzuconymi”
na czas pobytu w Warszawie zespołami Sol del Sur i Ritmo Flamenco, które pod nieobecność założycielki zostały pozostawione pod opieka jej wychowanki Bereniki Ciechańskiej, a następnie – Justyny Głód - Jarek. Krótko potem z Warszawy wyjechała również Elżbieta Moszczyńska, a Warszawska Szkoła Flamenco pozostała bez nauczyciela. W tej sytuacji Marek Krajewski zaprosił najlepsze z uczennic – Małgorzatę Matuszewską … ….Joannę Strużewską i Martę Dębską o współpracę.

Wracając na krótko do działalności Grażyny Adamczyk-Lidtke, warto wspomnieć, iż po powrocie do Wrocławia kontynuowała ona prace z powiększonym zespołem Ritmo Flamenco, który w 1992 roku wzmocniły najbardziej zaawansowane tancerki zespołu Sol del Sur: Joanna Gabryszewska, Katarzyna Radułowicz,
Kamila Stanejko i Justyna Jarek oraz jej warszawskie uczennice Monika Soboń, Maria Osmolska, Marta Maskey.

Grażyna Adamczyk-Lidtke w 1993 roku założyła kolejną szkołę flamenco przy Teatrze Commedia dell Arte. Szkoła szybko zmieniła siedzibę i przeniosła się do Młodzieżowego Domu Kultury Wrocław –Krzyki. Tam w 1994 roku powstał kolejny zespół, który rok później przybrał nazwę Manos y Tacones. W jego repertuarze znalazły się tradycyjne tance flamenco: sevillianas, tientos, tangos, soleares, bulerías czy fandango.
Dziś prace z zespołem kontynuuje jedna z wychowanek Grażyny Adamczyk – Anna Patkiewicz.
To ona jest twórczynią „ I Festiwalu Flamenco – Sztuka łączy pokolenia”, który odbył się we Wrocławiu w dniach od 24 do 26 lutego 2009.

Zespół Ritmo Flamenco koncertował nieprzerwanie do 2002 roku. W ciągu szesnastu lat działalności odbył ponad sześćset koncertów, popularyzując sztukę flamenco w kraju i zagranicą. Brał udział w wielu ważnych wydarzeniach kulturalnych, takich jak - wspomniany już Festiwal Muzyki Latynoskiej, Festiwal Idriart w Dreźnie, Piknik Country w Mrągowie czy Festiwal Elbhangfest.

W zespole tym kształciły się i zdobywały umiejętności samodzielne dziś tancerki: Katarzyna Radułowicz, Urszula Żebrowska, Anna Patkiewicz, Alicja Markowska, Anna Mendak. Ostatnia z nich z dumą podkreśla fakt pobierania nauki u Grażyny Adamczyk-Lidtke w prasowym wywiadzie :
„Na początku liceum zaczęłam uczyć się podstaw flamenco u Grażyny Adamczyk. To wspaniała instruktorka, która wykształciła większość tancerek w Polsce.”
Jednakże Grażyna Adamczyk-Lidtke nie „osiadła na laurach” i choć stan zdrowia nie pozwala jej chwilowo prowadzić intensywnej pracy instruktorskiej, to jednak niezaspokojona dusza artystki popycha ja do podejmowania kolejnych wyzwań. Obecnie wraz z mężem Aleksandrem Lidtke – wieloletnim aktorem Teatru Laboratorium Jerzego Grotowskiego, prowadzi we Wrocławiu Dom Tańca Pałacyk, w którym realizuje swoje pasje artystyczne, organizując kursy, warsztaty, fiesty, pokazy taneczne i służąc pomocą wszystkim tym, którzy obecnie stawiają pierwsze kroki w tańcu flamenco. Ich sytuacja jest bez wątpienia inna aniżeli ta, w której na początku swojej kariery tanecznej znajdowała się Grażyna Adamczyk-Lidtke.

Dziś, po dwudziestu pięciu latach istnienia flamenco w Polsce, należy przyznać rację Marcie Dębskiej, która podkreśla, iż „dawniej zajmowanie się flamenco wymagało ogromnej determinacji i poświęcenia.” Jednocześnie „kiedyś było bardziej rodzinnie – Anna Mendak, wypowiedz zamieszczona w artykule Taniec jak miłość, Małgorzata Agaciak, „Wieczór Wrocławia”, archiwum Grażyny Adamczyk-Lidtke. wszyscy w Polsce sie znali (...), było trochę więcej luzu w podejściu do siebie i brak nadęcia, które obecnie wiele osób nazywa profesjonalizmem’.”

Pierwsze zespoły flamenco Nazwa Data powstania Założyciel Członkowie
Duo Flamenco 1985 Grażyna Adamczyk Grażyna Adamczyk-
Małgorzata Kubiak zobacz : Alexandra-taniec
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Duo de Caso 1985 Marek Krajewski Marek Krajewski
Witold Łukaszewski -
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Rosas y Luceros na przełomie 1987/88 roku
zmiana nazwy Grażyna Adamczyk Justyna Jarek
na Sol de Sur Anna Patkiewicz
Grażyna Adamczyk
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Toque Flamenco 1986 Marek Krajewski Marek Krajewski
Witold Łukaszewski
Małgorzata Kubiak
Pózniej: Sławomir Dolata
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ritmo Flamenco od 1986 Grażyna Adamczyk Grażyna Adamczyk
Dobrota Golicz
Jarek Tomczak
Dariusz Krawiecki
Robert Gawron
Justyna Jarek
Kamila Stanejko
Katarzyna Radułowicz
Anna Patkiewicz
Anna Mendak
Urszula Żebrowska
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Chicos Ibericos 1990 Grażyna Adamczyk Grażyna Adamczyk
Maciej Zakrzewski
Stefan Nawojek
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Manos y Tacones 1994 Grażyna Adamczyk Grażyna Adamczyk
Anna Patkiewicz
Agata Makowska
Urszula Żebrowska
Alicja Marczewska
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tiento Flamenco 1990 Marek Krajewski Grażyna Adamczyk
Marek Krajewski
Leszek Potasiński
Marek Walawender
Maciej Zakrzewski
Grażyna Adamczyk
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Aire de Espana 1999 Grażyna Adamczyk -Lidtke
Grażyna Adamczyk-Lidtke
Dimczo Angełow
Venetta Bogdanova Royal
Geno Genov
Janusz Podgórski
Aleksander Lidtke
Anna Patkiewicz

... Grażyna Adamczyk -Lidtke, dzisiejsza sytuacja szkół flamenco zmieniła się diametralnie w porównaniu
do tej z początków istnienia flamenco w naszym kraju. Wracając pamięcią do roku 2002, w którym wraz z mężem zakładała ona ostatnia ze swoich szkół – Dom Tańca Pałacyk, wspomina:
„Ja sobie zamierzyłam, że kontynuuję pracę flamenco i bardzo szybko się zorientowaliśmy, że to nie da rady, że już zmieniły się realia wkoło….
Musimy zająć się szeroką ofertą tańca w każdym stylu. Potrzeba do tego nowych instruktorów specjalistów i wymaga to permanentnego szkolenia własnego w dziedzinie tańca i muzyki świata.

Nauczyciele Historia Założyciele Wczasy Warsztaty Dzień tańca Ferie Sylwester Plan zajęć Ceny